Tempel van Philae

 

 

1. Kiosk Nectanebo

2. Tempel Arensnoefis

3. Wedstelijke colonnade

4. Oostelijke colonnade

5. Eerste pyloon

6. Mammisi

7. Tweede pyloon

8. Isis-tempel

9. Kiosk van Trajanus

10. Aanlegkade

In de bouwgeschiedenis die begint rond 380v.C. en duurt tot de Romeinse keizertijd wordt het eiland Philae een verzamelplaats van afzonderlijke tempelgebouwen. De ongeordende spreiding ervan is te wijten aan het rotsig karakter van het eiland.

Het oudste monument in situ is de kiosk van Nectanebo (ca 380 v.C.).

De voorhof van de Isistempel loopt trapeziumvormig van de kiosk naar de eerste pyloon  en heeft, aan beide zijden, een collonade. Achter de westelijke, voorstellingen van Romeinse keizers. Tussen de elfde en twaalfde zuil bevindt zich een Nilometer.

De Isistempel met pyloon (45x18m) waarvoor twee granieten leeuwen. De twee obelisken die hier stonden bevinden zich nu in Dorset (G.B.). De godenfiguren op de pyloon zijn uitgehakt door de eerste christenen. De doorgang in het westelijk massief geeft toegang tot een Mammisi, de plaats  waar de goddelijke moeder Isis, de kindgod Horus baart, let op de geboortereliëfs op de achterwand en de afbeelding van de zogende moedergodin Isis.

Voor de tweede Pyloon (32x13m) staat de schenkingsacte: Ptolemaios VI schenkt het gebied bezuiden Elefantine aan Isis (een handige manier om Egyptische claim over dit gebied te formaliseren).

De Hypostyle zaal (zuilenzaal) werd gedurende de christelijke periode ingericht als Koptische kerk voor de heilige Stephanus, (in 553 n.C.). De Egyptische goden werden weggebeiteld en kruisen aangebracht. Het jonge christendom heeft een deel van zijn iconografische inspiratie ontleend aan faraonische thema’s en die vertaald naar een christelijke context. Zo is de Isis lactans een voorloper van de Madonna lactans, is het anch-teken de voorloper van het Koptisch kruis en de zonneschijf van de stralennimbus. In het centrale heiligdom is nog de sokkel van de Isisbark aanwezig. Wanneer men de tempel via de westelijke deur in de zuilenzaal verlaat komt men bij de Poort van Hadrianus (120 n.C.). Hier vindt men de laatst gedateerde hiërogliefen (394 n.C.) en een afbeelding van Hapi (de Nijlgod) onder de granietrotsen van de 1e cataract die water uitgiet, en aldus de Nijloverstroming, onontbeerlijk voor het leven, uitbeeldt.

Loopt men rond de tempel dan komt men aan een kleine Grieks-Romeinse tempel waar prachtige muziekscènes zijn afgebeeld: de god Bes (dwerg) danst en bespeelt een harp, apen en priesters musiceren met luit, dubbele fluiten en tamboerijnen. Hier werd Hathor/Sechmet die, op bevel van Re, de opstandige mensheid uitroeide, en met muziek en dans werd gekalmeerd, vereerd.

De Kiosk van Trajanus, een rustplaats voor de heilige bark van Isis, gebouwd rond 100 n.C., is een prachtige constructie die onvoltooid bleef. Slechte twee reliëfs zijn afgewerkt: Trajanus brandt wierook voor Osiris en Isis en offert wijn aan Isis en Horus.

Redding van de tempel van Philae

Na de bouw van de oude Aswandam in 1902 kwam het eiland verschillende maanden per jaar onder water te staan. Door de bouw van de Grote Dam zou het volledig onder water verdwijnen. In 1972 begon men met de redding. De monumenten werden steen voor steen (40.000 stuks) afgebroken en op het naburige eiland weder opgebouwd. In 1980 kwam het “nieuwe” Philae klaar.

Einde pagina, terug naar boven

Bronvermelding:

Aquarel1: J.C. Golvin, A. Gros de Beler: Voyage en Egypte ancienne

Aquarel 2&3: David Roberts